Bao gồm các sáng tác chữ hán việt của fan Việt. Lộ diện rất sớm lâu dài trong suốt quá trình hình thành và trở nên tân tiến của văn học tập trung đại bao gồm cả thơ cùng văn xuôi. Thể một số loại gồm: chiếu, biểu, hịch, cáo, truyện truyền kì, kí sự, đái thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường luật…
2. Văn học chữ Nôm
Cuối vậy kỉ sản phẩm công nghệ XIII văn học sáng tác bằng văn bản Nôm xuất hiện. Nó mãi mãi và trở nên tân tiến đến không còn thời kì văn học trung đại. Hầu hết là thơ, rất ít rất nhiều tác phẩm văn xuôi. Một số thể nhiều loại tiếp thu tự văn học trung quốc như: Phú, văn tế đa số là biến đổi theo thể tương đối tự do. Bên cạnh đó một số thể các loại văn học trung hoa đã được dân tộc hoá như thơ Nôm Đường luật, Đường phương tiện thất ngôn xen lục ngôn.
Bạn đang xem: Khái quát văn học việt nam từ thế kỉ 10 đến thế kỉ 19
II. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
1. Quy trình tiến độ từ cố kỉ X đến hết nắm kỉ XIV
– Văn học việt nam từ vắt kỉ X mang lại hết cố kỉ XIV phát triển trong hoàn cảnh dậy gió tưng bừng tốt nhất của lịch sử dân tộc dân tộc .
+ nhị lần chiến thắng quân Tống.
+ ba lần chiến thắng quân Nguyên Mông.
+ nhị mươi năm đánh nhau và chiến thắng quân Minh.
– Thành phần chủ yếu văn học tập viết bằng chữ Hán, từ nỗ lực kỉ máy XIII tất cả chữ Nôm, đều thành tựu chủ yếu vẫn chính là văn học viết bằng văn bản Hán.
– nội dung yêu nước chống xâm lược với tự hào dân tộc.
– thẩm mỹ đạt được phần nhiều thành tựu như văn thiết yếu luận, văn xuôi gần như về đề tài lịch sử, văn hoá. Thơ phú những phát triển.
– những tác phẩm cùng tác giả: SGK
2. Cầm kỉ lắp thêm XV mang lại hết gắng kỉ lắp thêm XVII
– Sau thành công quân Minh, nước Đại Việt cách tân và phát triển tới đỉnh cao của chính sách phong loài kiến Việt Nam. Bước sang nắm kỉ XVI và cho hết ráng kỉ XVII thôn hội phong kiến việt nam trượt dần trên một chiếc dốc ko gì cứu vãn nổi. Xung bỗng dưng giữa các tập đoàn phong kiến dẫn đến loạn lạc Lê – Mạc và Trịnh – Nguyễn kéo dãn dài gần hết một gắng kỉ.
– Nội dung: ca tụng cuộc đao binh chống quân Minh (Quân Trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi). Thiên phái mạnh ngữ lục là nhà cửa diễn ca lịch sử viết bằng văn bản Nôm. Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ Đã lưu lại sự chuyển qua làn đường khác từ xúc cảm ngợi ca quý phái phê phán những suy thoái về đạo đức cùng hiên thực làng mạc hội.
– Nghệ thuật: SGK
3. Quá trình từ thế kỉ XVIII đến nửa đầu vắt kỉ XIX
– thực trạng đáng chú ý nhất của lịch sử vẻ vang dân tộc là phần nhiều cuộc binh đao và bão táp của các cuộc khởi nghĩa nông dân. Cuộc khởi nghĩa của đội quân áo vải cờ đào vẫn lật đổ các tập đoàn phong con kiến Đàng vào (chúa Nguyễn), Đàng quanh đó (vua Lê, Chúa Trịnh), làm tan quân xâm chiếm Xiêm nghỉ ngơi phía Nam, đôi mươi vạn quân Thanh sống phía Bắc, phong trào Tây sơn suy yếu, Triều Nguyễn khôi phục chính sách phong kiến chăm chế. Đất nước ở trước hiểm hoạ xâm chiếm của thực dân Pháp.
–Văn học cách tân và phát triển vượt bậc về văn bản đã mở ra trào lưu nhân đạo công ty nghĩa. Đó là ngôn ngữ đòi quyền sống, quyền thoải mái cho con tín đồ (Trong đó có con người cá nhân).
– Tác phẩm: SGK.
– Nghệ thuật: SGK.
4. Tiến trình nửa cuối ráng kỉ XIX
– Pháp xâm lược việt nam – quân thù mới vẫn xuất hiện. Cả dân tộc đứng lên chống ngoại xâm. Làng mạc hội nước ta chuyển từ chế độ phong loài kiến sang chính sách thực dân nửa phong con kiến (quyền hành vào tay đàn thực dân phong kiến chỉ là tay sai).
– Văn học phát triển nhiều chủng loại mang âm điệu bi tráng.
– Nội dung:SGK.
– Nghệ thuật: SGK.
III. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM LỚN VỀ NỘI DUNG CỦA VĂN HỌC TỪ THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
– bởi vì 3 yếu tố tác động:
+ tinh thần dân tộc (truyền thống)
+ tinh thần thời đại
+ Ảnh hưởng từ nước ngoài.
Văn học từ cụ kỉ X mang lại hết gắng kỉ XIX gồm những đặc điểm lớn về ngôn từ (yêu nước, nhân đạo, cảm hứng thế sự).
1. Công ty nghĩa yêu nước
– Biểu hiện:
+ gắn liền với tư tưởng ”trung quân ái quốc” (trung cùng với vua là yêu nước và ngược lại yêu nước là trung với vua)
+ niềm tin quyết chiến, quyết chiến thắng chống giặc nước ngoài xâm: ý thức độc lập tự do, từ bỏ cường, trường đoản cú hào dân tộc.
+ Xót xa, bi ai trước tình cảnh bên tan nước mất.
+ Thái độ trách nhiệm khi xây dựng quốc gia trong thời bình.
+ Biết ơn, mệnh danh những con fan hi sinh vày đất nước.
+ tình thương quê hương nước nhà (chứng minh bằng một số tác phẩm nuốm thể).
– nhà nghĩa yêu nước:
+ yêu thiên nhiên
+ Biết ơn ca ngợi những con tín đồ hi sinh vày Tổ quốc
+ nhiệm vụ xây dựng đất nước
+ Xót xa trước cảnh nước mất công ty tan
+ tự cường dân tộc
+ trường đoản cú hào về truyền thống
+ lòng tin quyết chiến quyết thắng
2. Công ty nghĩa nhân đạo
– xuất phát điểm từ truyền thống nhân vật dân tộc, từ bỏ văn học tập dân gian, tác động tư tưởng nhân văn lành mạnh và tích cực của đạo Phật, Nho giáo, Đạo giáo. Nó biểu lộ cụ thể:
+ Thương người như thể yêu mến thân
+ hiệ tượng đạo lí và thái độ ứng xử
+ Phật giáo là từ bi bác bỏ ái, nho giáo là nhân nghĩa tứ tưởng thân dân, Đạo giáo là sinh sống thuận theo trường đoản cú nhiên, hoà nhập với tự nhiên
+ Lên án tố cáo rất nhiều thế lực hung ác chà đánh đấm phẩm giá bán của nhỏ người.
+ Đề cao phẩm chất xuất sắc đẹp của con tín đồ đạo lí, nhân cách tài năng, khát khao (chứng minh bằng một số trong những tác phẩm chũm thể).
– công ty nghĩa nhân đạo:
+ Lên án hành vi vô nhân đạo
+ xác định phẩm chất giỏi đẹp ngơi nghỉ nhân phẩm, tài năng, khát vọng con người
+ Cảm thông chia sẻ với số trời con fan bất hạnh.
3. Cảm xúc thế sự
– vậy sự là cuộc sống đời thường con người là việc đời.Cảm hứng cầm cố sự là phân trần suy nghĩ,, cảm tình về cuộc sống đời thường con người, về việc đời.
– công trình hướng tới cuộc sống đời thường để đánh dấu những điều trông thấy. (ví dụ SGK)
IV. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM LỚN VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA VĂN HỌC THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
1. Tính quy phạm và việc phá tan vỡ tính quy phạm
– Tính quy phạm là sự việc quy định ngặt nghèo theo khuôn mẫu. Đó là cách nhìn của văn học. Văn hoa coi trọng mục đích giáo huấn:
+ ”Thi dĩ ngôn chí” (Thơ nhằm nói chí)
+ ”Văn dĩ cài đặt đạo” (Văn để chở đạo)
– Ở tư duy nghệ thuật:
+ bí quyết tượng trưng cầu lệ.
+ Thể các loại văn học
+ sử dụng nhiều điển tích điển cố.
+ những thi liệu, văn liệu theo mô típ.
– tuy vậy ở các tác giả tài giỏi năng một phương diện vừa vâng lệnh tính qui phạm, một phương diện phá vỡ vạc tính quy phạm, phát huy đậm chất cá tính sáng chế tạo trên cả hai nghành nghề dịch vụ nội dung và hình thức. Đó là hồ nước Xuân Hương, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến, Tú Xương.
2. Khuynh hướng trang nhã và xu hướng bình dị?
– Trang nhã miêu tả ở đề tài, công ty đề hướng về cái cừ khôi trang trọng rộng là dòng đời thường xuyên bình dị.
– hình tượng nghệ thuật hướng tới vẻ tao nhã, mĩ lệ hơn là vẻ đẹp đơn sơ mộc mạc.
– Ở ngôn ngữ nghệ thuật, cách biểu đạt chau chuốt hơn, hoa mĩ hơn là thông tục, trường đoản cú nhiên.
– tuy nhiên, trong quá trình phát triển, văn học càng ngày gắn bó với lúc này đã gửi văn học từ phong thái trang trọng, thanh trang về sát với đời sống hiện thực, thoải mái và tự nhiên và bình dị.
3. Thu nhận và dân tộc hoá tinh hoa văn học nước ngoài
– hấp thu tinh họa tiết hoa văn học Trung Quốc.
+ ngôn từ dùng chữ hán để sáng tác
+ Thể loại: Văn vần (Thể cổ phong với Đường luật)
Văn xuôi: Chiếu, biểu, hịch, dụ, cáo….
+ Thi liệu: chủ yếu điển cố, kỳ tích Trung Hoa.
– quy trình dân tộc hoá được thể hiện:
* sáng chế ra chữ nôm ghi âm diễn tả bằng giờ đồng hồ Việt
* Việt hoá thơ Đường thành thơ Nôm Đường luật
* trí tuệ sáng tạo nhiều thể thơ dân tộc bản địa (…) Lục bát, tuy vậy thất lục bát, hát nói, các thể ngâm khúc. Toàn bộ đều lấy vấn đề thi liệu từ đời sống của dân chúng Việt Nam.
Xem thêm: "Phá Đảo" Cách Làm Đồ Cào Móng Cho Mèo Bằng Giấy Carton, Phá Đảo Cách Làm Trụ Cào Móng Cho Mèo Ít Ai Rõ
Suốt mười ráng kỉ văn học cách tân và phát triển gắn bó cùng với vận mệnh dân tộc.Cùng với văn học tập dân gian, văn học trung đại đóng góp phần làm nên diện mạo văn học dân tộc, tạo ra tiền đề mang lại văn học quy trình tiến độ sau phân phát triển.