PHÉP ĐIỆP

Lớp 1

Lớp 2

Lớp 2 - liên kết tri thức

Lớp 2 - Chân trời sáng tạo

Lớp 2 - Cánh diều

Tài liệu tham khảo

Lớp 3

Sách giáo khoa

Tài liệu tham khảo

Sách VNEN

Lớp 4

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài xích tập

Đề thi

Lớp 5

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài xích tập

Đề thi

Lớp 6

Lớp 6 - kết nối tri thức

Lớp 6 - Chân trời sáng sủa tạo

Lớp 6 - Cánh diều

Sách/Vở bài tập

Đề thi

Chuyên đề và Trắc nghiệm

Lớp 7

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài tập

Đề thi

Chuyên đề và Trắc nghiệm

Lớp 8

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài xích tập

Đề thi

Chuyên đề và Trắc nghiệm

Lớp 9

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài bác tập

Đề thi

Chuyên đề & Trắc nghiệm

Lớp 10

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài xích tập

Đề thi

Chuyên đề & Trắc nghiệm

Lớp 11

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài xích tập

Đề thi

Chuyên đề và Trắc nghiệm

Lớp 12

Sách giáo khoa

Sách/Vở bài bác tập

Đề thi

Chuyên đề & Trắc nghiệm

IT

Ngữ pháp tiếng Anh

Lập trình Java

Phát triển web

Lập trình C, C++, Python

Cơ sở dữ liệu

Tài liệu Ngữ văn 10 phần tiếng Việt - Tập có tác dụng vănTài liệu giờ Việt - Tập làm văn 10 học tập kì 1Tài liệu giờ Việt - Tập làm văn 10 học kì 2

Thực hành những phép tu từ - phép điệp với phép đối - Ngữ văn lớp 10

A.KIẾN THỨC CẦN NHỚ

I.Phép điệp

1. Khái niệm

Phép điệp là phương án tu từ lặp lại một yếu tố diễn đạt (vần, âm, thanh, từ, cụm từ, câu) nhằm mục đích nhấn mạnh, mô tả cảm xúc cùng ý nghĩa, có chức năng gợi hình mẫu nghệ thuật

2. Các hình thức điệp

a.Điệp âm

Ví dụ:

Thông reo bờ suối rì rào

Chim chiều chiu chít ai như thế nào kêu ai

(Tố Hữu)

b.Điệp vần

Ví dụ:

Lơ thơ tơ liễu buông mành

Con oanh học tập nói trên cành ngẩn ngơ

(Nguyễn Du)

c.Điệp thanh

Ví dụ: điệp thanh trắc

Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm

(Quang Dũng)

d.Điệp từ

Ví dụ:

Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau muống, lưu giữ cà dầm tương

Nhớ ai dãi nắng dầm sương

Nhớ ai tát nước mặt đường hôm nao

(Ca dao)

e.Điệp ngữ (cụm từ)

Ví dụ:

bây giờ em đã tất cả chồng,

Như chim vào lồng, như cá mắc câu.

Cá mắc câu biết đâu nhưng mà gỡ

Chim vào lồng biết thuở làm sao ra?

(Ca dao)

f.Điệp cấu tạo cú pháp

Ví dụ:

Khăn thương lưu giữ ai

Khăn rơi xuống đất

Khăn thương nhớ ai

Khăn rứa lên vai

Khăn thương ghi nhớ ai

Khăn chùi nước đôi mắt

(Ca dao)

3. Tác dụng nghệ thuật của phép điệp

a. Gợi hình ảnh

Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm

(Quang Dũng)

→ Phép điệp từ “dốc” và điệp thanh trắc trong câu thơ đã gợi lên hình ảnh đồi núi trập trùng, hiểm trở.

Bạn đang xem: Phép điệp

b. Mô rộp âm thanh

Những đườmg Việt Bắc của ta

Đêm đêm rầm rập như thể đất rung

(Tố Hữu)

→ Phép điệp âm “đ” và âm “r” mô phỏng tiếng bước chân của một đội quân đông đảo và tiếng rung chuyển của đất dưới sức mạnh bước đi của đoàn người.

c. Tạo nên sự nhấn mạnh

Em yêu màu sắc đỏ:

Như tiết trong tim

Lá cờ Tổ quốc

Khăn quàng nhóm viên

Em yêu màu xanh:

Đồng bằng, rừng núi

Biển đầy cá tôm,

Bầu trời cao vợi

(Phạm Đình Ân)

→ Phép điệp ngữ “em yêu” nhấn mạnh tình yêu thương sâu sắc của nhân vật em đối với lá cờ Tổ quốc, khăn quàng đội viên, đồng bằng, rừng núi, biển, trời.

d. Nhằm tạo nên sự liệt kê

Hạt gạo xã ta

Có vị phù sa

Của sông khiếp Thầy

Có gương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời bà mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay…

(Trần Đăng Khoa)

→ Phép điệp từ “có” liệt kê những yếu tố được kết tinh trong hạt gạo làng. Từ đó, thể hiện tình cảm trân trọng, yêu thương quý hạt gạo của tác giả.

II. Phép đối

1.Khái niệm:

-Phép đối là cách thực hiện những tự ngữ, hình ảnh, những thành phần câu, vế câu tuy vậy song, bằng vận trong khẩu ca nhằm tạo tác dụng diễn đạt: nhấn mạnh vấn đề về ý , gợi liên tưởng, gợi hình ảnh sinh động, tạo nhịp điệu mang đến lời nói, biểu đạt cảm xúc tứ tưởng…

2. Đặc điểm

- con số âm máu của nhị vế đối phải bằng nhau.

VD: dung dịch đắng dã tật, thực sự mất lòng

(Ca dao)

-Các từ ngữ đối nhau cần cùng từ một số loại với nhau (danh từ so với danh từ, rượu cồn từ – tính từ đối với động tự – tính từ).

VD:

Ta ngớ ngẩn ta tìm địa điểm vắng vẻ

Người khôn bạn đến vùng lao xao

(Nhàn – Nguyễn Bỉnh Khiêm)

-Các trường đoản cú đối nhau hoặc bắt buộc trái nghĩa cùng với nhau, hoặc nên cùng ngôi trường nghĩa cùng với nhau, hoặc phải đồng nghĩa với nhau nhằm gây hiệu quả bổ sung, hoàn chỉnh về nghĩa.

VD: chén bát rượu hương đưa say lại tỉnh

Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn

(Hồ Xuân Hương)

3. Phân loại: có hai nhiều loại đối:

+ tiểu đối (tự đối): các yếu tố đối xuất hiện thêm trong nội bộ một câu, một dòng.

VD: Hoa mỉm cười ngọc thốt đoan trang

(Nguyễn Du)

+ ngôi trường đối (bình đối): dòng trên và cái dưới, đoạn trên và đoạn dưới đối nhau

VD: Lom khom bên dưới núi tiều vài ba chú

Lác đác mặt sông chợ mấy nhà

(Bà thị trấn Thanh Quan)

4. Chức năng của đối:

- Gợi sự đa dạng về ý nghĩa sâu sắc (tương đồng và tương phản).

Còn tiền, còn bạc, còn môn đệ

Hết cơm, hết rượu, hết ông tôi

(Nguyễn Bỉnh Khiêm)

- tạo sự hài hoà về thanh.

Ta hay tới bữa quên ăn, nửa tối vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt váy đìa; chỉ căm tức chưa xả giết thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù

(Trần Quốc Tuấn)

→ Phép đối tạo nên sự hài hòa về âm thanh, tạo nên sự dồn dập, thôi thúc, căm phẫn

-Nhấn mạnh mẽ ý.

Bán bạn bè xa tải láng giềng gần.

(Ca dao)

- Phép đối vào câu tục ngữ thường ship hàng cho sự so sánh, so sánh để khẳng định, nhân mạnh dạn những ghê nghiệm, những bài học kinh nghiệm về cuộc sống xã hội hay hiện tượng kỳ lạ tự nhiên

B.LUYỆN TẬP CỦNG CỐ

1. Phân tích tác dụng của phép đối trong những câu sau :

a.

Cùng trông lại cơ mà cùng chẳng thấy,

Thấy xanh xanh các mấy ngàn dâu.

Ngàn dâu xanh ngắt một màu,

Lòng con trai ý thiếp ai sầu rộng ai ?

(Chinh phụ ngâm)

b.Quân đội ta trung cùng với nước, hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, cực nhọc khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng tấn công thắng.

(Hồ Chí Minh)

Trả lời:

a. Trong khúc thơ của Chinh phụ ngâm bao gồm dùng phép điệp những lần (cùng, thấy, nghìn dâu,…), đặc biệt là phép điệp liên hoàn (còn call là điệp ngữ vòng tốt điệp ngữ chuyến qua ; tự ngữ cuối của câu trước được lặp lại ở đầu câu sau). Tác dụng : diễn đạt sự cách xa song ngả, không khí rộng khủng và tâm trạng tuyệt vọng của bạn ra đi và fan trở về.

b. Trong lời của chủ tịch Hồ Chí Minh gồm cả phép điệp tự ngữ (với, nào, cũng,…), cả phép điệp kết cấu ngữ pháp giữa những vế câu. Tính năng : nhấn mạnh vấn đề phẩm chất, sức khỏe và trọng trách trọng đại của quân đội, đồng thời khẳng định niềm tin chắc chắn vào kỹ năng bách chiến bách win của quân đội.

2. Phân tích chức năng của phép đối trong những câu sau :

a)

Khúc sông mặt lở bên bồi

Bên lở thì đục, mặt bồi thì trong.

(Ca dao)

b)

Tuần trăng khuyết, đĩa dầu hao

Mặt tơ tưởng mặt, lòng ngao ngán lòng.

c)

Chưa thân quen cung ngựa, đâu tới trường nhung ;

chỉ biết ruộng trâu, làm việc trong làng mạc bộ.

Việc cuốc, vấn đề cày, việc bừa, câu hỏi cấy, tay vốn quen làm cho ;

tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ, mắt trước đó chưa từng ngó.

(Nguyễn Đình Chiểu, Văn tế nghĩa sĩ buộc phải Giuộc)

Trả lời:

a) Phép đối miêu tả sự tương làm phản giữa mặt lở và mặt bồi của một khúc sông.

b) Phép đối có chức năng làm tăng mức độ của đêm khuya cùng trạng thái ghi nhớ thương, cực khổ trong lòng tín đồ xa cách.

c) Phép đối có ở từng cặp câu văn tế ; sống mỗi cặp, biểu đạt sự trái chiều giữa quá trình làm ruộng quen thuộc mỗi ngày với việc quân cơ trận mạc xa lạ đối với người nông dân nên Giuộc.

3. Phân tích công dụng của Phép Điệp, Phép đối trong số những câu sau :

a.Vui là vui gượng kẻo là

Ai tri kỉ đó mặn cơ mà với ai

( Truyện Kiều)

b.Đồng Đăng có phố Kì Lừa,

Có cô gái Tô Thị, bao gồm chùa Tam Thanh

(Ca dao)

c.“Mơ khách đường xa, khách mặt đường xa

Áo em trắng quá quan sát không ra

Ở phía trên sương khói mờ nhân ảnh

Ai biết tình ai gồm đậm đà

(Hàn khoác Tử)

d.Một dân tộc đã quả cảm chống ách bầy tớ của Pháp rộng tám mươi năm nay, một dân tộc đã gan dạ đứng về phe đồng minh chống phát-xít mấy năm nay, dân tộc đó yêu cầu được tự do! dân tộc đó đề nghị được độc lập!

(Hồ Chí Minh)

e.Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn thế trường học. Bọn chúng thẳng tay chém giết thịt những người yêu nước thương nòi giống của ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu.

(Hồ Chí Minh)

Trả lời:

a. Điệp từ thừa nhận mạnh xúc cảm của Thúy Kiều khi sống vào cảnh lầu xanh: hình thức tỏ ra vui vẻ, dễ chịu và thoải mái với khách hàng lầu xanh nhưng trong tim thì gượng gạo gạo, miễn cưỡng, không thể gắn bó mặn nhưng mà với họ.

b. Điệp từ dành được nhắc lại tía lần liên tiếp (có phố, gồm nàng, có chùa), kết phù hợp với nhịp thơ dồn dập diễn tả sự hứng khởi cao độ, niềm tự hào cùng cảm xúc gắn bó thiết tha so với quê hương.

c. Câu thơ có điệp từ bỏ “khách mặt đường xa” mô tả tâm trạng xung khắc khoải nhớ ý muốn về khoảng cách xa vời của một mọt tình 1-1 phương, vô vọng

d. Đại trường đoản cú “ai” vừa mang ý nghĩa cụ thể, vừa phiếm chỉ: lộ diện hai lần ngơi nghỉ câu thơ cuối như khoảng cách đầy thắc mắc, dằn vặt trong lòng hồn bé người, nỗi do dự trăn trở của tác giả, ko biết cô nàng có đích thực yêu mình giỏi không.

Xem thêm: Nếu Cấu Trúc Bậc 1 Của Protein Bị Thay Đổi Thì Chức Năng Của Protein Có Bị Thay Đổi Không

Trong đoạn văn của hồ Chí Minh, những điệp ngữ có công dụng nhấn mạnh tinh thần đấu tranh của dân tộc và sự xứng danh được tận hưởng quyền tự do tự do của dân tộc ấy.

e. Chữ “chúng” được nói lại các lần ,câu văn ngắn, đanh thép, hùng hồn, đầy sức thuyết phục, nhấn mạnh tội ác của thực dân Pháp

Bài giảng: Thực hành phép tu từ phép điệp với phép đối - Cô Trương Khánh Linh (Giáo viên randy-rhoads-online.com)